بیمه بیکاری یکی از پوشش‌های بیمه تامین اجتماعی می باشد و برای حمایت از افرادی که بدون اراده خود و به صورت موقتی کار خود را از دست داده اند در نظر گرفته شده است. در این مقاله، به طور کامل به بررسی شرایط استفاده از بیمه بیکاری می‌پردازیم. با همراهی ما، خیال خود را بابت فردا راحت کنید.
بیمه بیکاری چیست و چه کسانی می‌توانند از آن استفاده کنند؟
بیمه بیکاری، نوعی حمایت مالی است که سازمان تامین اجتماعی به بیمه‌شده‌ی بیکار شده پرداخت می‌کند. اما دریافت این حمایت، مشروط به رعایت برخی شرایط است.
اولین شرط، داشتن سابقه بیمه‌پردازی است. فرد بیمه‌شده باید حداقل یک سال، معادل 365 روز، سابقه پرداخت حق بیمه بیکاری داشته باشد. این سابقه بیمه‌پردازی باید به صورت متصل یا منفصل در ده سال گذشته باشد. به عبارت دیگر، حتی اگر در گذشته برای مدت کوتاهی بیمه پرداخت کرده‌اید، می‌تواند بخشی از این سابقه را تامین کند.
مورد مهم دیگر، غیر ارادی بودن بیکاری است. اگر به دلیل ترک کار به اختیار خود، بازنشستگی، اخراج به دلیل تخلف و یا اتمام قرارداد موقت، بیکار شده باشید، مشمول دریافت بیمه بیکاری نخواهید شد. بیکاری شما باید ناشی از تعدیل نیرو، پایان قرارداد دائم و یا انحلال کارگاه باشد.
شرایط پرداخت بیمه بیکاری
برای دریافت بیمه بیکاری فرد باید دارای شرایط زیر باشد:
- مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باشد
- تبعه کشورهای خارجی نباشد
- مستمری بگیر یا بازنشسته و یا از کارافتاده کلی نباشد
- دارای حداقل ٦ ماه سابقه پرداخت حق بیمه باشد
- در زمره صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری نباشد
- از محل کار اخراج شده باشد
- داشتن یک سال قرارداد کار با پرداخت حق بیمه
- داشتن کارت پایان خدمت (برای آقایان) و یا گواهی اشتغال به تحصیل
مدت زمان پرداخت بیمه بیکاری
حق بیمه بیکاری ۳ درصد از دستمزد بیمه‌شده می باشد، که توسط کارفرما پرداخت می گردد. مبلغی که به عنوان حقوق بیکاری به این افراد پرداخت می‌شود، معمولا ۵۵% حقوق آنها در زمانی است که مشغول به کار بوده است. و نکته قابل توجه این است که در صورتی که فرد بیکار شده سرپرست خانوار باشد به ازای هر نفر ۱۰% به این مبلغ اضافه می‌گردد و این افزایش فقط برای ۴ نفر انجام خواهد شد.
مدت زمان پرداخت بیمه بیکاری نیز به سابقه بیمه‌پردازی فرد بستگی دارد. به طور مثال، فردی که ۳۶ ماه سابقه بیمه‌پردازی دارد، می‌تواند تا ۳۶ ماه بیمه بیکاری دریافت کند. مدت زمان دریافت بیمه بیکاری، ۳۶ ماه است.
نکته:مدت زمانی که فرد می‌تواند از بیمه بیکاری استفاده نماید، به سابقه پرداخت حق بیمه و وضعیت تاهل بیمه‌شده، بستگی دارد. این محدوده زمانی بین ۶ تا ۵۰ ماه متغیر می باشد. سقف پرداخت بیمه بیکاری برای متاهلین ۵۰ و مجردین ۳۶ ماه تعیین می‌گردد.
جدول مدت زمان پرداخت بیمه ی بیکاری
در این جدول میتوانید مدت زمان پرداخت بیمه بیکاری را با توجه به سابقه پرداخت و وضعیت تاهل فرد، مشاهده نمایید:
| مدت پرداخت بیمه بیکاری | ||
| سابقه پرداخت حق بیمه | بیمه‌شدگان مجرد | بیمه‌شدگان متاهل |
| از ۶ ماه تا ۲۴ ماه | ۶ ماه | ۱۲ ماه |
| از ۲۵ ماه تا ۱۲۰ ماه | ۱۲ ماه | ۱۸ ماه |
| از ۱۲۱ ماه تا ۱۸۰ ماه | ۱۸ ماه | ۲۶ ماه |
| از ۱۸۱ ماه تا ۲۴۰ ماه | ۲۶ ماه | ۳۶ ماه |
| ۲۴۱ ماه به بالا | ۳۶ ماه | ۵۰ ماه |
نکات قابل توجه:
۱: بیمه‌شدگان بالای ۵۵ سالی واجد شرایط دریافت بیمه بیکاری هستند، که حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند.
۲: محدوده زمانی مجاز برای دریافت بیمه بیکاری تا سن بازنشستگی فرد بیمه‌شده است.
۳: مدت استفاده از بیمه بیکاری هر سال افزایش دارد.
اقدامات لازم برای اعلام وضعیت بیکاری
متقاضیان بیمه بیکاری که کار خود را به صورت غیر ارادی از دست داده اند، برای دریافت مقرری بیمه‌بیکاری حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکاری می‌توانند موضوع را به واحدهای اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اطلاع داده و آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی و یا کار مشابه آن اعلام نمایند. مراجعه متقاضی بعد از ٣٠ روز صرفاً با عذر موجه و با تأیید هیأت حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تا ٣ ماه امکان‌پذیر خواهد بود.
مراحل درخواست بیمه بیکاری
اگر به موقع و تا پیش از گذشت 30 روز از تایخ بیکاری به سازمان کار و رفاه اجتماعی مراجعه نمایید، ظرف مدت زمان 10 روز نمایندگان سازمان تامین اجتماعی مدارک شما را بررسی و پس از تایید اقدام به پرداخت آن می‌نمایند. پس حداقل دو هفته و حداکثر 40 تا 50 روز از تاریخ بیکاری شما زمان خواهد برد تا بتوانید مستمری بیکاری خود را دریافت نمایید. این بازه طولانی به زمان مراجعه شما بستگی خواهد داشت.
مدارک مورد نیاز برای تقاضای بیمه بیکاری
هنگامی که شرایط لازم برای دریافت بیمه بیکاری را داشته باشید، نوبت به جمع‌آوری مدارک مورد نیاز می‌رسد. برای ثبت درخواست بیمه بیکاری، به مدارک زیر نیاز دارید:
- اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه
- اصل و کپی دفترچه بیمه تامین اجتماعی
- برگه تایید شده قطع ارتباط با کارفرما (صادر شده توسط کارفرما)
- معرفی‌نامه از اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی (در صورت مشمولیت قانون کار)
- آخرین حکم کارگزینی (در صورت مشمولیت قانون مدیریت خدمات کشوری)
- اصل و کپی یک سال آخر قرار داد کار یا رای صاد شده؛
- 4 قطعه عکس سه در چهار؛
- اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی؛
- اصل و کپی گواهی کار از شرکت؛
- معرفی نامه کارفرما؛
- اصل و کپی کارت پایان خدمت برای آقایان.
نحوه ثبت درخواست بیمه بیکاری
برای ثبت درخواست بیمه بیکاری، دو راه پیش روی شما وجود دارد:
- مراجعه حضوری: میتوانید به شعبه‌ی مربوطه سازمان تامین اجتماعی در محل سکونت خود مراجعه کرده و درخواست خود را به صورت حضوری ثبت کنید.
- درخواست اینترنتی: درگاه خدمات الکترونیکی سازمان تامین اجتماعی این امکان را فراهم کرده است تا بتوانید به صورت برخط، درخواست بیمه بیکاری خود را ثبت کنید. برای این منظور، به وب‌سایت رسمی سازمان تامین اجتماعی به نشانی https://eservices.tamin.ir/view/index.html مراجعه کرده و با ورود به حساب کاربری خود، مراحل ثبت درخواست را دنبال کنید.
محاسبه میزان مقرری دریافت بیمه بیکاری
مقرری بیمه بیکاری هر فرد بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:
مبلغ حاصل از این فرمول نباید از حداقل دستمزد همان سال که توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود کمتر باشد و از ٨٠ درصد حقوق بیمه‌شده نیز بیشتر نباشد.
نکات مهم در خصوص بیمه بیکاری
- در طول دوران دریافت بیمه بیکاری، فرد بیکار موظف است در دوره‌های آموزشی و مهارت‌آموزی معرفی شده توسط اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شرکت کند.
- فرد بیکار می‌تواند در طول دوران دریافت بیمه بیکاری، شغل جدیدی را پیدا کند. در صورت یافتن شغل جدید، دریافت بیمه بیکاری قطع خواهد شد.
- برای تمدید دریافت بیمه بیکاری، فرد بیکار باید به صورت دوره‌ای به اداره تعاون
- در طول دوران دریافت بیمه بیکاری، فرد بیکار موظف است در دوره‌های آموزشی و مهارت‌آموزی معرفی شده توسط اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شرکت کند.
- فرد بیکار می‌تواند در طول دوران دریافت بیمه بیکاری، شغل جدیدی را پیدا کند. در صورت یافتن شغل جدید، دریافت بیمه بیکاری قطع خواهد شد.
- برای تمدید دریافت بیمه بیکاری، فرد بیکار باید به صورت دوره‌ای به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی مراجعه و مدارک لازم را ارائه کند.
- در صورت اشتغال به کار در دستگاه‌های دولتی، مشمول دریافت بیمه بیکاری نخواهید شد.
سوالات متداول
۱. حقوق بیمه بیکاری در سال 1403 چقدر است؟
حقوق بیکاری فرد بیمه‌شده در سال 1403، برابر با 55 درصد حقوق پایه خواهد بود. اگر شخص بیکارشده باشد، و سرپرست خانوار باشد (تا سقف ۴ نفر)، ۱۰ درصد به مبلغ حقوق او اضافه خواهد شد.
۲. چند بار می‌توان از بیمه بیکاری استفاده کرد؟
هیچ محدودیتی از لحاظ تعداد دفعات دریافت مستمری بیکاری وجود نخواهد داشت.
۳. بیمه بیکاری به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
بیمه بیکاری به تمام افرادی که سابقه پرداخت حداقل ۶ ماه حق بیمه را داشته باشند، تعلق خواهد گرفت.
جمع‌بندی
بیمه بیکاری، گامی در جهت حمایت از حقوق کارگران و ایجاد آرامش خاطر در جامعه است. با آگاهی از شرایط و نحوه دریافت این بیمه، میتوانید در صورت بروز بیکاری ناخواسته، از این حمایت مالی بهره‌مند شوید.
نکته:
در این مقاله سعی شده است تا اطلاعاتی جامع و دقیق در مورد شرایط استفاده از بیمه بیکاری ارائه شود. با این حال، به دلیل پیچیدگی‌های قوانین و مقررات مربوط به تامین اجتماعی، توصیه می‌شود برای کسب اطلاعات دقیق‌تر و به‌روز، با کارشناسان این سازمان یا مشاوران مربوطه مشورت کنید.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد.
