رویای داشتن یک کسب و کار شخصی و مستقل، در سر بسیاری از افراد پرشور و انگیزه نقش بسته است. اما این آزادی و انعطاف کاری، با چالشی مهم همراه است: نبود امنیت شغلی و در نتیجه، نبود بیمه تامین اجتماعی.
سازمان تامین اجتماعی، با در نظر گرفتن این موضوع، دو راه حل به نام “بیمه اختیاری” و “بیمه مشاغل آزاد” را برای این دسته از افراد در نظر گرفته است. هر دوی این بیمه ها مزایای متعددی از جمله بازنشستگی، خدمات درمانی و … را ارائه می دهند. اما تفاوت بین بیمه اختیاری با بیمه مشاغل آزاد در چیست؟ در این مقاله، به طور کامل به این سوال پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید تا با دیدی باز، بهترین گزینه را برای خود انتخاب نمایید.
شباهت های کلیدی بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد
هر دوی این بیمه ها، برای افرادی مناسب هستند که به صورت مستقل کار می کنند و تحت پوشش بیمه کارفرمایی قرار ندارند. با پرداخت حق بیمه در این دو نوع بیمه، از مزایای مختلفی از جمله موارد زیر بهره مند خواهید شد:
- برخورداری از مستمری بازنشستگی: با داشتن حداقل سابقه بیمه (معمولا ۲۰ سال)، می توانید از مستمری ماهانه بازنشستگی سازمان تامین اجتماعی استفاده کنید.
- برخورداری از مقرری بیمه بیکاری: فرض کنید به هر دلیلی کسب و کارتان با مشکل مواجه شد و مجبور به تعطیلی آن شدید. در این صورت، با داشتن هر یک از این بیمه ها، می توانید از مقرری بیمه بیکاری سازمان تامین اجتماعی تا زمان یافتن شغل جدید، بهره مند شوید.
- برخورداری از خدمات درمانی: با داشتن بیمه، شما و افراد تحت تکفل تان (همسر و فرزندان)، از خدمات درمانی سرپایی و بستری در مراکز طرف قرارداد با سازمان تامین اجتماعی بهره مند خواهید شد. دیگر نگران هزینه های بالای درمان نباشید.
- برخورداری از غرامت دستمزد ایام بیماری: در صورت ابتلا به بیماری و عدم توانایی کار کردن، سازمان تامین اجتماعی بخشی از حقوق شما را به عنوان غرامت ایام بیماری پرداخت می کند. با خیال راحت به فکر بهبودی خود باشید.
- برخورداری از بیمه از کار افتادگی: در صورتی که به دلیل حادثه یا بیماری، دچار از کار افتادگی کلی یا جزئی شوید، از مستمری از کار افتادگی سازمان تامین اجتماعی بهره مند خواهید شد.
- برخورداری از بیمه فوت: در صورت فوت شما، بازماندگان تان از مستمری و سایر حمایت های سازمان تامین اجتماعی برخوردار می شوند. خیال تان از بابت آینده خانواده تان راحت باشد.
همانطور که مشاهده کردید، شباهت های زیادی بین این دو نوع بیمه وجود دارد. اما تفاوت هایی نیز در جزئیات آنها به چشم می خورد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت.
تفاوت های کلیدی بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد
1. مشمولین:
- بیمه اختیاری:بیمه اختیاری مناسب ترین گزینه برای افرادی است که در هیچ نهاد یا کارگاهی کار نمی کنند. این افراد می توانند از مزایای بیمه اختیاری بیشتر بهره ببرند.
- بیمه مشاغل آزاد: به طور کلی، افرادی که حرفه و شغل ازاد دارند یا تحت عنوان کارفرما در حال کار هستند، امکان اقدام برای دریافت بیمه مشاغل آزاد یا همان بیمه آزاد تامین اجتماعی را دارند. این نوع بیمه، به طور خاص برای افرادی در نظر گرفته شده است که به صورت مستقل کار می کنند.
2. نحوه محاسبه حق بیمه:
در هر دو نوع بیمه، فرد بیمه شده خود را کارفرما و کارگر تلقی می کند و حق بیمه را بر اساس درصدی از حداقل دستمزد سالانه پرداخت می نماید. (حداقل دستمزد سالانه توسط شورای عالی کار تعیین و اعلام می گردد). اما یک تفاوت کلیدی در نحوه محاسبه حق بیمه وجود دارد:
- بیمه مشاغل آزاذ: فرد بیمه شده می تواند با توجه به شرایط خود، درصد حق بیمه پرداختی (از 1% تا 18%) از حداقل دستمزد سالانه را انتخاب نماید.
- بیمه اختیاری: در بیمه اختیاری، فرد ملزم به پرداخت حداقل حق بیمه است که معمولا معادل با نرخ سهم بیمه کارفرما و بیمه شده در بیمه های اجباری می باشد. (این رقم در زمان نگارش این مقاله، حدود 32 درصد از حداقل دستمزد سالانه است).
| نوع بیمه | درصد حق‌بیمه از کل درآمد ماهانه فرد |
| بیمه اختیاری | 32% |
| بیمه حرف و مشاغل آزاد 12% | 12% |
| بیمه حرف و مشاغل آزاد 14% | 14% |
| بیمه حرف و مشاغل آزاد 18% | 18% |
3. داشتن محل کار مشخص:
- بیمه اختیاری: در بیمه اختیاری، داشتن محل کار مشخص (دفتر کار، مغازه و …) الزامی نیست. حتی خانم های خانه دار نیز می توانند از این نوع بیمه استفاده کنند.
- بیمه مشاغل آزاد: برای برخورداری از بیمه مشاغل آزاد، فرد باید به صورت مستقل کار کند و محل کار مشخصی (دفتر کار، کارگاه و …) داشته باشد.
چه بیمه ای برای شما مناسب تر است؟
حال که با تفاوت های کلیدی بیمه اختیاری و بیمه مشاغل آزاد آشنا شدید، نوبت به انتخاب مناسب ترین گزینه برای شما می رسد. در نظر گرفتن موارد زیر به شما در تصمیم گیری کمک خواهد کرد:
- حرفه و زمینه کاری: اگر به صورت مستقل کار می کنید و محل کار مشخصی دارید بیمه مشاغل آزاد برای شما مناسب تر است.
- میزان درآمد: در بیمه اختیاری، امکان انتخاب درصد حق بیمه وجود دارد. با این حال، در بیمه مشاغل آزاد، فرد ملزم به پرداخت حداقل حق بیمه است که معمولا بالاتر از حداقل حق بیمه قابل انتخاب در بیمه اختیاری می باشد. پس اگر درآمد محدودی دارید، بیمه اختیاری انعطاف بیشتری را برای شما به همراه خواهد داشت.
- داشتن محل کار مشخص: همانطور که اشاره شد، در بیمه اختیاری داشتن محل کار الزامی نیست. بنابراین، خانم های خانه دار و یا افرادی که به دورکاری مشغول هستند، می توانند از این نوع بیمه استفاده کنند.
نکته مهم: در صورت تردید و نیاز به مشاوره تخصصی، می توانید به نزدیک ترین شعبه تامین اجتماعی محل سکونت خود مراجعه نمایید. کارشناسان سازمان تامین اجتماعی با در نظر گرفتن شرایط شما، راهنمایی های لازم را در خصوص انتخاب مناسب ترین نوع بیمه ارائه خواهند داد.
نتیجه گیری
استقلال شغلی، رویایی شیرین برای بسیاری از افراد است. با بهره مندی از بیمه اختیاری یا بیمه مشاغل آزاد، می توانید آینده ای روشن و با امنیت خاطر برای خود رقم بزنید. در این مقاله، به تفاوت بین بیمه اختیاری با بیمه مشاغل آزاد پرداختیم. با در نظر گرفتن نکات ذکر شده و مشورت با کارشناسان سازمان تامین اجتماعی، می توانید بهترین تصمیم را برای داشتن بازنشستگی ایده آل اتخاذ نمایید.
