فکر کنید در میانه‌ی راه زندگی، ناگهان زمین زیر پایتان خالی شود. بیماری‌ای به سراغتان بیاید که توان کار کردن را از شما بگیرد. یا اینکه سن و سالی از شما بگذرد و دیگر نتوانید مثل سابق کار کنید. در چنین شرایطی، داشتن پشتوانه‌ای محکم برای تامین مخارج زندگی، آرامش خیال به ارمغان می‌آورد. سازمان تامین اجتماعی یکی از همین پشتوانه‌های محکم است که با واحدهای اجرایی متنوع، خدمات گسترده‌ای را به بیمه‌شدگان خود ارائه می‌دهد. اما واحدهای اجرایی تامین اجتماعی چه هستند و چه خدماتی را ارائه می‌دهند؟ در این مقاله، با هم به سفری در دل سازمان تامین اجتماعی می‌رویم و با این واحدها و خدماتشان آشنا می‌شویم.
ساختار سازمان تامین اجتماعی
سازمان تامین اجتماعی، سازمانی بیمه‌گر است که با هدف حمایت از نیروی کار و آحاد جامعه در برابر رویدادهای غیرمنتظره‌ای مانند بیماری، حوادث ناشی از کار، بیکاری، بازنشستگی و فوت تاسیس شده است. این سازمان برای ارائه خدمات خود، از شبکه‌ی گسترده‌ای از واحدهای اجرایی در سراسر کشور بهره می‌برد.
واحدهای اجرایی تامین اجتماعی به دو دسته‌ی کلی تقسیم می‌شوند:
- دفترهای کل استانی: این دفاتر در مراکز استان‌ها قرار دارند و بر فعالیت شعب و کارگزاری‌های تابعه خود نظارت می‌کنند.
- شعب و کارگزاری‌های تامین اجتماعی: این واحدها در سطح شهرها و شهرستان‌ها مستقر هستند و به صورت مستقیم با بیمه‌شدگان، کارفرمایان و مستمری‌بگیران در ارتباط‌اند.
واحدهای اجرایی و خدمات آن‌ها
حال، با مهم‌ترین واحدهای اجرایی تامین اجتماعی و خدماتی که ارائه می‌دهند، آشنا می‌شویم:
- واحد درآمد: این واحد، مسئولیت دریافت حق بیمه از کارفرمایان را بر عهده دارد. کارفرمایان موظفند بر اساس لیستی که از تعداد کارکنان خود تهیه می‌کنند، حق بیمه را به صورت ماهیانه به این واحد پرداخت کنند.
- واحد نام‌نویسی و حساب‌های انفرادی: این واحد، پرونده‌ی بیمه‌شدگان را تشکیل می‌دهد و سوابق بیمه‌ای آن‌ها را ثبت و نگهداری می‌کند. بیمه‌شدگان می‌توانند با مراجعه به این واحد، نسبت به ثبت‌نام اولیه، تغییر مشخصات، دریافت دفترچه‌ی درمانی و پیگیری سوابق بیمه‌ای خود اقدام کنند.
- واحد مستمری‌بگیریان: این واحد، مسئولیت برقراری و پرداخت انواع مستمری‌های بازنشستگی، ازکارافتادگی، بازماندگی و … را به عهده دارد. بازنشستگان و مستمری‌بگیران می‌توانند برای دریافت مستمری، درخواست برقراری انواع مستمری و پیگیری پرونده‌ی خود به این واحد مراجعه کنند.
- واحد بازرسی کار: بازرسان کار، وظیفه دارند از اجرای صحیح قوانین و مقررات کار در کارگاه‌ها و بنگاه‌های اقتصادی اطمینان حاصل کنند. همچنین، بازرسی از دفاتر کارفرمایان و کنترل لیست‌های ارائه‌شده به واحد درآمد از وظایف مهم این واحد است.
- واحد تشخیص و درمان مشاوزات کار: این واحد، مسئولیت رسیدگی به پرونده‌ی بیمه‌شدگانی را دارد که دچار حادثه‌ی ناشی از کار یا بیماری حرفه‌ای شده‌اند. پزشکان معتمد تامین اجتماعی در این واحد مستقر هستند و پس از بررسی پرونده‌ی بیمه‌شده، میزان و نوع بیماری یا حادثه‌ی ناشی از کار را تشخیص می‌دهند.
- واحد تعهدات بلندمدت: این واحد، مسئولیت برقراری و پرداخت انواع غرامت‌های دستمزد ایام بیماری، بارداری و … را بر عهده دارد. بیمه‌شدگانی که به دلایل موجه، مانند بیماری یا مرخصی زایمان، قادر به کار کردن نباشند، می‌توانند با مراجعه به این واحد، برای دریافت غرامت ایام مربوطه اقدام کنند.
- واحد امور فرهنگی و اجتماعی: این واحد، با برگزاری دوره‌های آموزشی و همایش‌های مختلف، به ارتقای سطح آگاهی‌های بیمه‌شدگان در خصوص خدمات و قوانین تامین اجتماعی می‌پردازد. همچنین، برگزاری مسابقات فرهنگی و ورزشی و ارائه‌ی خدمات رفاهی به بیمه‌شدگان از دیگر فعالیت‌های این واحد است.
این‌ها تنها بخش‌هایی از واحدهای اجرایی و خدماتی سازمان تامین اجتماعی هستند.
همان‌طور که اشاره شد، واحدهای اجرایی دیگری نیز در سازمان تامین اجتماعی وجود دارند که هر یک، وظایف و خدماتی را به بیمه‌شدگان، کارفرمایان و مستمری‌بگیران ارائه می‌دهند. در ادامه، به معرفی چند مورد دیگر از این واحدها می‌پردازیم:
- واحد اجرائیات (مسئول پیگیری مطالبات سازمان از کارفرمایان بدهکار)
- واحد روابط‌عمومی (پاسخ‌گویی به سوالات و برقراری ارتباط با مخاطبان)
- واحد فناوری اطلاعات (توسعه و راه‌اندازی سامانه‌های الکترونیکی برای ارائه‌ی خدمات غیرحضوری)
- واحد حقوقی (دفاع از حقوق بیمه‌شدگان و سازمان تامین اجتماعی در مراجع قضایی)
- واحد امور بیمه‌شدگان خاص (ارائه‌ی خدمات بیمه‌ای به گروه‌های خاص مانند قالیبافان، زنان خانه‌دار و …)
دسترسی به خدمات واحدهای اجرایی
برای دسترسی به خدمات واحدهای اجرایی تامین اجتماعی، راه‌های مختلفی وجود دارد:
- ** مراجعه حضوری به شعب و کارگزاری‌های تامین اجتماعی:** این روش، متداول‌ترین راه برای دسترسی به خدمات است. با مراجعه به شعبه‌ی مربوط به محل سکونت یا محل کار خود، می‌توانید از خدمات مورد نظر بهره‌مند شوید.
- استفاده از سامانه‌ی خدمات الکترونیکی تامین اجتماعی: سازمان تامین اجتماعی برای سهولت دسترسی به خدمات و کاهش مراجعات حضوری، سامانه‌ای راه‌اندازی کرده است که از طریق وب‌سایت رسمی این سازمان قابل دسترسی است. بیمه‌شدگان، کارفرمایان و مستمری‌بگیران می‌توانند با ثبت‌نام در این سامانه، از بسیاری از خدمات مانند دریافت دفترچه‌ی درمانی، مشاهده‌ی سوابق بیمه‌ای و پیگیری پرونده‌ی خود به صورت غیرحضوری استفاده کنند.
- تماس با مرکز ارتباطات مردمی: سازمان تامین اجتماعی، شماره تلفن‌هایی را برای برقراری ارتباط با بیمه‌شدگان و پاسخ‌گویی به سوالات آن‌ها در نظر گرفته است. با برقراری تماس با این شماره‌ها، می‌توانید راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
نتیجه‌گیری
سازمان تامین اجتماعی با شبکه‌ی گسترده‌ای از واحدهای اجرایی در سراسر کشور، خدمات متنوعی را به بیمه‌شدگان، کارفرمایان و مستمری‌بگیران ارائه می‌دهد. شناخت این واحدها و خدماتی که ارائه می‌دهند، برای بهره‌مندی هرچه بهتر از حمایت‌های سازمان تامین اجتماعی ضروری است. با استفاده از راه‌های مختلفی مانند مراجعه حضوری، سامانه‌ی خدمات الکترونیکی و تماس با مرکز ارتباطات مردمی، می‌توانید به راحتی به خدمات مورد نظر خود دسترسی پیدا کنید. به یاد داشته باشید، سازمان تامین اجتماعی پشتوانه‌ای محکم برای آتیه‌ی شماست. با آگاهی از خدمات و قوانین آن، می‌توانید آینده‌ای مطمئن‌تر را برای خود و خانواده‌تان رقم بزنید.
